Typy metaboliczne dosze w Ajurwedzie
Ajurweda to jeden z najstarszych sposobów leczenia, wywodzący się z Indii. Daje nam spojrzenie z innej strony na zdrowie, które dotychczas panuje w Europie. Opiera się na zrozumieniu dynamiki siły życiowej i tego jak przejawia się w naszym ciele. Wpływ emocji, sposobu odżywiania, doboru ziół, przypraw i smaków na rozgrzewanie i schładzanie organów w naszym organizmie. Jaki to ma wpływ na nasze zdrowie i wychodzenie z choroby.
ENERGIE BIOLOGICZNE – DOSZE
Starożytni Chińczycy oraz odkrycia naukowe z dziedziny fizyki kwantowej wskazują na to, że wszystko we wszechświecie jest energią. Wyróżniono pięć typów energii chi jako Pięć Żywiołów, symbolizują one:
- Drzewo
- Ogień
- Ziemie
- Metal
- Woda
Składowe tych żywiołów składają się na Trzy Dosze, czyli 3 podstawowe energie biologiczne, które nadają naszemu ciału i duszy odpowiednią kombinację konstytucji fizycznej i psychicznej. Nauka o pięciu żywiołach jest kontynuacją koncepcji jin-jang i stanowi fundament feng shui. Wszystko co istnieje, przynależy do jednego z pięciu żywiołów ( kształty, kolory, liczby, kierunki świata, materiały, emocje, smaki, zapachy).
Ajurweda i trzy typy konstytucyjne ciała, oraz cechy związane z charakterem i sferą psychiczną.
Trzy Dosze = Trzy Typy psychowizyczne
- Vata – Sensoryk ( przestrzeń i powietrze), cechy tj: suchość, lekkość, zmienność, zimno
- Pitta – Emocjonal (ogień) kombinacja żywiołu ognia i wody cechy: gorąc, lekkość, i wilgotność
- Kapha – Behawior ( woda i ziemia ) cechy tj: ciężkość, wilgoć, stabilność
Te trzy energie można rozpoznać po określonych cechach, związanych z charakterem, temperamentem oraz innymi czynnikami. Mając taki podział i związane z tym przypisane cechy i właściwości, możemy wpływać na poprawę zdrowia, poprzez prawidłowy, zindywidualizowany dobór diety, ćwiczeń, ziół i suplementów diety. Każdy z nas jest kombinacja tych 3 Dosz ( Dosh) i ma swój własny, indywidualny układ psychofizyczny, wygląda to następująco:
- Vata
- Pitta
- Kapha
- Vata – Pitta
- Vata – Kapha
- Pitta – Vata
- Pitta – Kapha
- Kapha – Vata
- Kapha – Pitta
W medycynie klasycznej podział wygląda następująco:
- osoby szczupłe (ectomorph) i bardzo mało umięśnione,
- średnio umięśnione (mesomorph),
- bardzo umięśnione (endomorph)
W Ajurwedzie skupiamy się na jakościach i właściwościach, które reprezentują, np.
- ogień jako ogień trawienny i metabolizm)
- doświadczenie żywiołu ziemi jako odczucia stabilności i ciężkości
Charakterystyka Typu Vata (czysta, bez kombinacji innych dosz!)
Vata składa się z elementu przestrzeni i powietrza, co odpowiada naszemu zmysłowi słuchu i dotyku. Najważniejszą sprawy dla tego typu jest uregulowanie trybu życia, planowanie, brak chaosu i zachowanie stałych godzin posiłków. Charakterystyczne cechy Vata to:
- szczupła sylwetka, nieumięśniona,
- suchość ( sucha cera, suche włosy)
- uczucie zimna,
- szybkie chodzenie, mówienie, twórczy, bystry umysł, wyobraźnia, łatwość przyswajania wiedzy, chaotyczność, ( ale też szybkie zapominanie),
- łatwość uzyskania podniecenia seksualnego, ale tez pobudliwość i żywotność,
- zmienność nastroju, działanie pod wpływem impulsu i skłonność do nieregularnego trybu życia,
- zimno, światło, zmienność, delikatność, szorstkość, szybkość.
Typowe problemy zdrowotne to:
- ból głowy, ucha i gardła,
- nadciśnienie,
- suchy kaszel, sucha skóra,
- zaburzenia neurologiczne – silna zachwiana Vata!!!
- arytmia serca, niepokój,
- przedwczesny wtrysk,
- nerwica żołądka, biegunka, zaparcia,
- bolesne miesiączki,
- artretyzm.
Charakterystka Typu Pitta
Pitta składa się z elementu wody i ognia. Ważne zmysły to wzrok i smak. Układ psychofizyczny tego typu, źle reaguje na alkohol i nikotynę. Osoby te nie powinny doprowadzać się do przemęczenia i przepracowania, nie powinny przebywać w zbyt gorących pomieszczeniach, nie doprowadzać się do przegrzania. Powinny prowadzić spokojny tryb życia, aby rywalizacja i dominacja nie spowodowały wrogości i zazdrości. Charakterystyczne cechy Pitta to:
- budowa ciała umięśniona, włosy najczęściej cienkie, proste, cera jasna różowata,
- poczucie gorąca i nadmiernego pocenia się,
- bystry umysł, dobra koncentracja, asertywny, pewny siebie, przedsiębiorczy ( przy braku równowagi typ pitta może być napastliwy, nerwowy i władczy)
- dobry mówca, który lubi wyzwania i rywalizację, zawzięcie trzyma się swojego celu…
- wysokie zdolności przywódcze,
- lubi obracać się w luksusie, ważne jest otoczenie i lubi wydawać pieniądze,
Typowe problemy zdrowotne:
- stany zapalne skóry, trądzik, czyraki,
- wrzody, zgaga, nadkwasota, uczucie gorąca w żołądku i jelicie, anemia,
- bezsenność,
- zaburzenia widzenia
Charakterystyka Typu Kapha
Kapha składa się z elementu ziemi i wody. Ważne zmysły to węch i smak. Osoby typu Kapha mają skłonność do ospałości, powolności, nadwagi i depresji. Osoby te potrzebują dużo ruchu i stymulacji otoczenia, aktywności fizycznej, aby się nie zastały!!! Charakterystyczne cechy to :
- fizycznie silny, umięśniony, z większą masą ciała niż inne typy,
- spokojny, zdystansowany, powolny, wyrozumiały i stabilny,
- serdeczny, kochający, pilnujący stada, godny zaufania,
- posiada najwięcej energii, lecz jest powolny i rzadko wpada w gniew, trudno go zdenerwować,
- mówi wolno, wolno się uczy, ale długo pamięta i nie zapomina,
- samowystarczalny i potrzebuje mało bodźców zewnętrznych,
- trudno pobudzić seksualnie, dłużej pozostaje podniecony,
- zaborczy do rzeczy, pieniędzy osób, oszczędny,
- nie lubi deszczowej zimnej pogody.
Typowe problemy zdrowotne:
- przeziębienia, niestrawność, astma, bóle głowy, katar sienny, alergie, arterioskleroza
Test na typ psychofizyczny – skrócony wg badań i analizy STRD wg dr Krupki